Podstawowym celem modułu jest zapoznanie studentów z zagrożeniami dotyczącymi ryzyka nabycia zoonoz - chorób odzwierzęcych wywoływanych w warunkach ekosystemów leśnych przez patogenne mikroorganizmy (wirusy, bakterie i pierwotniaki wywołujące infekcje) oraz makro-pasożyty (nicienie, tasiemce i przywry będące czynnikami parazytoz).
Te naturalne zagrożenia funkcjonują w zmiennych układach biocenotycznych, które są specyficznym składem dziko żyjących rezerwuarowych gatunków żywicielskich oraz wektorów decydujących o częstości i rozprzestrzenianiu się zachorowań w ekosystemach.
Osoby prowadzące edukację przyrodniczo-leśną, podobnie jak pracownicy leśni realizujący m.in. gospodarkę łowiecką, należą do grup wysokiego ryzyka nabycia tych jednostek chorobowych. Badania epidemiologiczne pokazują, że na terenie Europy narasta zagrożenie związane z chorobami transmisyjnymi przenoszonymi przez krwiopijne stawonogi, w szczególności kleszcze, będące biologicznymi wektorami dla różnorodnych grup patogenów.
W ramach modułu zaprezentowane zostaną:
- uwarunkowania środowiskowe determinujące występowanie najważniejszych zoonoz związanych z obszarami leśnymi,
- sposoby oszacowania stopnia ryzyka ich nabycia w warunkach konkretnego ekosystemu,
- typowe objawy chorobowe u człowieka i zwierząt domowych,
- metody leczenia i profilaktyki.
Cele przedmiotu zostaną osiągnięte poprzez pozyskanie wiedzy na temat:
- najczęstszych chorób odzwierzęcych (zoonoz) występujących w warunkach ekosystemów leśnych; zwłaszcza transmisyjnych przenoszonych przy udziale krwiopijnych wektorów (m.in. kleszczy),
- adaptacji morfologicznych i fizjologicznych wybranych grup ekto- i endo-pasożytów umożliwiających określony sposób pasożytowania, dyspersji oraz przenoszenia chorobotwórczych organizmów,
- mechanizmów decydujących o krążeniu patogenicznych mikroorganizmów/pasożytów w określonych układach biocenotycznych,
- sposobów rozpoznawania tych zagrożeń oraz zachowań, które je nasilają,
- powstawania i szerzenia się nowych jednostek chorobowych w efekcie postępującej antropopresji,
- zagrożeń związanych ze wzrostem liczebności i wkraczaniem dzikich zwierząt łownych (lis, borsuk, dzik) w obręb miast oraz oddziaływaniem gatunków inwazyjnych (m.in. jenot, norka amerykańska, szop pracz).
- Teacher: Bożena Sikora