Moduł ten umożliwia studentom poszerzenie wiedzy na temat: (1) zagrożeń obecnych w naturalnym środowisku (wirusy, bakterie, pierwotniaki, makro-pasożyty, alergeny), (2) skutków ich oddziaływania na organizm człowieka (infekcje, parazytozy, alergie wziewne i pokarmowe) oraz (3) metod ich diagnozowania oraz profilaktyki.
Do grupy naturalnych zagrożeń istniejących w bezpośrednim otoczeniu człowieka należą zarodniki grzybów pleśniowych (zewnątrz i wewnątrz-domowych), pyłek roślin wiatropylnych i roztocze kurzu odpowiedzialne za alergie wziewne. Znaczący udział mają zoonozy czyli choroby odzwierzęce, zwłaszcza transmisyjne (m.in. borelioza czy anaplazmoza) przenoszone przy udziale rozmaitych grup krwiopijnych stawonogów pełniących rolę wektorów. Ryzyko ich nabycia zwiększa wkraczanie niektórych gatunków dzikich zwierząt (m.in. lisy, dziki, gryzonie) na tereny wiejskie i miejskie. Kolejną kategorię naturalnych zagrożeń stanowią reakcje na jad i toksyny pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego (m.in. użądlenia owadów, zakwity sinic). Globalizacja, wzmożone ruchy migracyjne ludności sprawiają, że zakres oddziaływań związanych z tą grupą czynników ryzyka poszerza się. Stąd wiedza o mechanizmach determinujących ich występowanie i rozprzestrzenianie się stanowi podstawę dla skutecznej profilaktyki.
Podczas kursu zaprezentowane zatem zostaną: (a) uwarunkowania środowiskowe determinujące występowanie określonych chorób/zagrożeń, (b) sposoby oceny stopnia ryzyka ich nabycia, (c) najważniejsze symptomy oraz (d) metody diagnozowania, leczenia i profilaktyki.
Cele te zostaną osiągnięte poprzez zdobycie wiadomości na temat:
(1) identyfikacji jakościowej i ilościowej najważniejszych składników aeroplanktonu oraz metod monitoringu;
(2) alergii wziewnych i współwystępujących niektórych uczuleń pokarmowych, ich diagnostyki oraz leczenia;
(3) zagadnień związanych z tzw. syndromem chorego budynku w następstwie obecnych zanieczyszczeń pyłowych i mikrobiologicznych wytwarzanych m.in. przez grzyby pleśniowe;
(4) mechanizmów decydujących o krążeniu patogenicznych mikroorganizmów/pasożytów wywołujących zoonozy i parazytozy w określonych układach biocenotycznych;
(5) adaptacji morfologicznych i fizjologicznych wybranych grup pasożytów (m.in. pierwotniaków) warunkujących określone sposoby pasożytowania oraz wektorowanie chorobotwórczych mikroorganizmów;
(6) powstawania i szerzenia się nowych jednostek chorobowych w efekcie globalizacji i synantropizacji niektórych dzikich gatunków zwierząt wkraczających w środowisko miejskie;
(7) oddziaływania jadów (m.in. owadów, pajęczaków, żmij) i toksyn (m.in. mikotoksyn wytwarzanych przez grzyby oraz toksyn sinicowych) na organizm człowieka i sposobów ich neutralizacji.
- Nauczyciel: Bożena Sikora